Глоссарий

Актуарий - сақтандыру компаниясының төлем қабілеттілігі мен қаржылық тұрақтылығының қажетті деңгейін қамтамасыз ету мақсатында сақтандыру және қайта сақтандыру шарттары бойынша міндеттемелер мөлшерлерінің, сақтандыру сыйлықақылары мөлшерлемелерінің экономикалық-математикалық есептеулерін, жүргізілетін және жүргізу жоспарланатын сақтандыру түрлерінің табыстылығы мен табыстылығын бағалауды жүргізетін жеке тұлға. Уәкілетті органның лицензиясы бар.

Аджастер - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының қызметкері, оның функциясына сақтандыру төлемі жөніндегі өтінішті қарау және сақтандыру жағдайынан келтірілген залалды бағалау кіреді;

Андеррайтер - функциясына сақтандыруға қабылданатын сақтандыру тәуекелдерін бағалау және сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттарының талаптарын айқындау кіретін сақтандыру (қайта сақтандыру)ұйымының қызметкері;

Аннуитеттік сақтандыру - сақтандырылушы белгілі бір жасқа жеткен, еңбек ету қабілетінен айырылған (жасына байланысты, мүгедектігі бойынша, науқастануы бойынша), асыраушысының қайтыс болған, жұмыссыздық жағдайларында немесе сақтандырылушының жеке табыстарының кемуіне немесе одан айрылуына әкеп соғатын өзге де жағдайларда зейнетақы немесе рента түрінде сақтандыру шартында белгіленген мерзім ішінде немесе өмір бойы мерзімді сақтандыру төлемдерін жүзеге асыруды көздейтін жинақтаушы сақтандыру түрлерінің жиынтығы;

Сатып алу сомасы - сақтанушының жинақтаушы сақтандыру шартының қолданылуы мерзімінен бұрын тоқтатылған кезде алуға құқығы бар ақша сомасы;

Сақтандырылушы - өзіне қатысты сақтандыру жүзеге асырылатын тұлға.

Жазатайым оқиға - сақтандырылушының ағзасына сыртқы механикалық, электрлік, химиялық немесе термикалық әсер ету нәтижесінде адамның еркінен тыс басталған, денсаулыққа зиян келтіруге, мертігуге не өлімге әкеп соққан кенеттен болған оқиға.

Қайта сақтандыру - қайта сақтанушының сақтандыру тәуекелдерінің барлығын немесе бір бөлігін қайта сақтандыруға беруі және олардың арасында жасалған қайта сақтандыру шартына сәйкес қайта сақтандыру ұйымының осы тәуекелдерді қабылдауы.

Аралас сақтандыру - сақтандыру жағдайы басталған кезде, оның ішінде сақтандыру шартында белгіленген кезең немесе сақтандыру шартында көзделген өзге оқиға аяқталғаннан кейін, олардың қайсысы бірінші болып басталатынына қарай сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру.

Өмірді сақтандыру - сақтандырылушы қайтыс болған немесе ол сақтандыру мерзімі аяқталғанға дейін немесе сақтандыру шартында айқындалған жасқа дейін өмір сүрген жағдайларда сақтандыру төлемін жүзеге асыруды көздейтін сақтандыру түрлерінің жиынтығы.

«Өмірді сақтандыру» саласы сақтандырудың келесі сыныптарын қамтиды:

1. өмірді сақтандыру;
2. аннуитеттік сақтандыру;
3. өмірде белгілі бір оқиғаның басталуынан сақтандыру;
4. сақтандырушының инвестициялық кірісіне Сақтанушының қатысуымен өмірді сақтандыру.

Сақтандыру төлемі - сақтандыру жағдайы басталған кезде немесе сақтандыру шартында айқындалған мерзім басталған кезде сақтандырушы пайда алушыға сақтандыру сомасы шегінде төлейтін ақша сомасы.

Сақтандыру ұйымы (сақтандырушы) - уәкілетті органның тиісті лицензиясы негізінде сақтандыру шарттарын жасасу және орындау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға.

Сақтандыру сыйлықақысы (сақтандыру жарналары) - Сақтанушының сақтанушыға (пайда алушыға) сақтандыру шартында айқындалған мөлшерде сақтандыру төлемін жүргізу міндеттемелерін қабылдағаны үшін сақтанушы сақтандырушыға төлеуге міндетті ақша сомасы.

Сақтандыру сомасы - сақтандыру жағдайы басталған кезде Сақтандырушының жауапкершілігінің шекті көлеміне тең сақтандыру объектісі сақтандырылған ақша сомасы.

Сақтандыру агенті - сақтандыру агенттерінің тізіліміне енгізілген және тапсырма шарты негізінде бір немесе бірнеше сақтандыру ұйымдарының атынан және тапсырмасы бойынша сақтандыру шарттарын жасасу жөніндегі делдалдық қызметті жүзеге асыратын жеке немесе заңды тұлға;

Сақтандыру брокері - сақтанушының тапсырмасы бойынша сақтандырушымен сақтандыру шарттарын жасасуға және орындауға байланысты қатынастарда сақтанушының атынан өкілдік ететін немесе сақтандыру немесе қайта сақтандыру шарттарын жасасуға байланысты қызметтер көрсету бойынша өз атынан делдалдық қызметті, сондай-ақ сақтандыру және қайта сақтандыру мәселелері бойынша консультациялық қызметті жүзеге асыратын заңды тұлға;

Сақтандыру омбудсманы - сақтандыру нарығына қатысушылар арасындағы өзара қарым-қатынастарды реттеуді жүзеге асыратын, өз қызметінде тәуелсіз жеке тұлға;

Сақтандыру тәуекелі - сақтандыру жағдайының басталу ықтималдығы

Сақтандыру жағдайы - сақтандыру шартында көзделген оқиға, онда сақтандыру шартының талаптарында көзделген тәртіппен сақтандыру төлемі жүзеге асырылады.

Сақтандыру резервтері - сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының актуарлық есеп айырысулар негізінде бағаланатын сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары бойынша міндеттемелері.